Các ký hiệu nói trên cho ta biết thông số kỹ thuật của vật kính kính hiển vi quang học ( Tham khảo thêm về kính hiển vi quang học tại đây: Kính hiển vi quang học ). Tôi sẽ trình bày một số ký hiệu cơ bản thường gặp trên vật kính để các bạn có thể tham khảo thêm khi lựa chọn kính hiển vi quang học bởi vì:
Thứ nhất, các thông số này liên quan đến cấu hình tức liên quan đến giá tiền của loại kính hiển vi mà bạn lựa chọn, thậm chí quyết định phần lớn giá trị của kính hiển vi. Bạn có thể tham khảo thêm về việc chọn mua kính hiển vi quang học tại đây: Mua kính hiển vi quang học
Thứ hai, có một số cấu hình vật kính không cần thiết hoặc không phù hợp với công việc của bạn mà bạn không nên chọn.
Thứ ba, nắm được cấu hình này sẽ rất thuận tiện khi cần thay thế vật kính nếu vật kính của bạn gặp vấn đề.
Thứ tư, sử dụng vật kính đúng theo chỉ dẫn trên các thông số sẽ cho chất lượng hình ảnh tốt nhất hay khai thác hết được sức mạnh của kính hiển vi. Các bạn có thể tham khảo thêm về cách sử dụng kính hiển vi quang học tại đây: Cách sử dụng kính hiển vi quang học
Đầu tiên chúng ta sẽ nói đến độ phóng đại. Có lẽ ký hiệu độ phóng đại là rõ ràng nhất, vì những người sử dụng kính hiển vi cơ bản phải biết được vật kính đang sử dụng có độ phóng đại bao nhiêu. Con số chỉ độ phóng đại trên vật kính thường được in lớn nên rất dễ phân biệt. Thường thì bạn sẽ thấy 4 giá trị độ phóng đại sau trên vật kính của kính hiển vi quang học là 4, 10, 40, 100. Độ phóng đại của kính hiển vi được tính bằng cách nhân các độ phóng đại vật kính này với độ phóng đại của thị kính. Mỗi độ phóng đại tương ứng với một vòng màu trên vật kính:
- Màu đỏ; 4x hoặc 5x
- Màu vàng: 10x
- Màu xanh lá cây: 20x
- Màu xanh dương: 40x, 50x hoặc 60x
- Màu trắng: 100x
Tiếp theo là số khẩu độ, các bạn có thể thấy một số giá trị sau ghi trên vật kính: 0.65, 0.75, 1.25... Các con số này thường đi liền ngay sau độ phóng đại, cách nhau một dấu "/", hoặc có thể nằm ngay bên dưới giá trị độ phóng đại. Các con số này sẽ thay đổi chứ không cố định cũng như độ phóng đại. Đây chính là số khẩu độ, là góc mở cần thiết để vật kính có thể nhận ánh sáng. Giá trị này có thể quyết định độ phân giải của cả hệ thống. Để có được độ phân giải tối đa thì màng chắn sáng (Iris diaphragm) phải được chỉnh tới giá trị bằng hoặc lớn hơn số khẩu độ của vật kính đang sử dụng.
 |
| Vòng màu trên vật kính |
Tiếp theo là số khẩu độ, các bạn có thể thấy một số giá trị sau ghi trên vật kính: 0.65, 0.75, 1.25... Các con số này thường đi liền ngay sau độ phóng đại, cách nhau một dấu "/", hoặc có thể nằm ngay bên dưới giá trị độ phóng đại. Các con số này sẽ thay đổi chứ không cố định cũng như độ phóng đại. Đây chính là số khẩu độ, là góc mở cần thiết để vật kính có thể nhận ánh sáng. Giá trị này có thể quyết định độ phân giải của cả hệ thống. Để có được độ phân giải tối đa thì màng chắn sáng (Iris diaphragm) phải được chỉnh tới giá trị bằng hoặc lớn hơn số khẩu độ của vật kính đang sử dụng.
Ở một số vật kính, bạn sẽ thấy con số 160. Con số này cho biết chiều dài ống quang học tiêu chuẩn là 160 mm. Với cùng một giá trị chiều dài này, các vật kính của các hãng khác nhau có thể thay thế được cho nhau.
0.17: con số này cho biết độ dày của lamen (coverslip). Nếu độ dày của lamen không đạt được kích thước này thì độ phân giải của hình ảnh sẽ thấp (xem thêm Lamen kính hiển vi).
 |
| Các thông số trên vật kính kính hiển vi quang học |
Đó là các con số trên vật kính, bây giờ là các con chữ:
A hoặc ACHRO tùy thuộc vào hãng sản xuất. Là vật kính tiêu sắc hiệu chỉnh quang sai màu, chỉ với 2 màu. Vật kính tiêu sắc thường được dùng trong giảng dạy và là loại rẻ nhất.
PLAN hay còn gọi là vật kính phẳng cho hình ảnh tập trung ra tới rìa ngoài của vùng ảnh. Loại này sử dụng với mục đích chụp lại hình ảnh từ kính hiển vi, là loại mắc tiền hơn.
PLANAPO còn gọi là vật kính tiêu sắc phẳng. Vật kính này cho hình ảnh kính hiển vi tập trung tới rìa ngoài và hiệu chỉnh quang sai màu lên tới 4 màu. Loại này rất mắc tiền và không cần thiết khi sử dụng trong giảng dạy.
OIL: vật kính này phải ngâm dầu để soi. Lưu ý không sử dụng dầu soi cho các vật kính không có ký hiệu này (xem thêm Dầu soi kính hiển vi).
 |
| Thông số trên vật kính |
PL hoặc NH: những vật kính này được thiết kế sử dụng cho quan sát tương phản pha. Vật kính PL hay Positive Low tạo hình ảnh đối tượng quan sát đen hơn màu của nền. Còn vật kính NH hay Negative High lại tạo hình ảnh đối tượng quan sát sáng hơn màu của nền.